En nu doorpakken! Beschouwingen over de ROOD ALV

In onderstaand artikel wordt de afgelopen ledenvergadering van ROOD uiteengezet.

Zondag 28 juni vond de halfjaarlijkse algemene ledenvergadering (ALV) van ROOD (de jongerenorganisatie van de SP) plaats. Naast dat het de eerste volledig digitale ALV was, was het ook de eerste ledenvergadering waarin een jaarverslag is verworpen, een voorzitter is verkozen zonder meerderheid van stemmen en een motie is aangenomen waarin ROOD openbaar een politiek standpunt inneemt dat ingaat tegen de SP-leiding. Tevens was het de eerste ROOD ALV waar Communistisch Platform een stemadvies voor heeft uitgebracht via de nieuwsbrief. Uiteindelijk zijn er grote overwinningen geboekt voor de linkerflank en stappen gezet richting de transformatie van ROOD tot een daadwerkelijk democratische organisatie en politiek orgaan van de arbeidersklasse. Hier volgt een kort verslag, een verantwoording van onze keuzes en overwegingen over de weg vooruit.

Allereerst viel het ons op dat op een paar uitzonderingen na, de inbreng vrijwel uitsluitend kwam vanuit de linkerflank. De activistische vleugel en de mensen die vroeger grofweg onder De Groep konden worden geschaard bleven stil. Ze brachten amper kritiek in, verdedigden hun kandidaten niet tegen onjuistheden en slechte kritiek van anderen en deden nauwelijks mee in discussies. Nog los van het feit dat dit niet netjes is tegenover je eigen kandidaten wijzen we deze houding ten zeerste af. Democratie is gebaat bij open uitwisseling van ideeën en tegenstemmen zonder negatieve inbreng te hebben geleverd is wat ons betreft sektarisch en destructief. Toch zijn het vaak deze kameraden die Communistisch Platform sektarisme en een destructieve houding verwijten. We hopen dat dit de volgende ledenvergadering beter gaat en dat de gecreëerde ruimte voor open discussie door alle leden gebruikt zal gaan worden.

Als eerste stond het jaarverslag op de agenda. Verschillende kameraden brachten kritiek in die al jarenlang terugkomt. De verslaglegging wordt niet serieus genomen, jaarverslagen zijn vaak slordig knip en plakwerk van de jaren daarvoor, er worden geen lessen getrokken uit de dingen die mis gingen, ga zo maar door. Zoals hiervoor aangegeven bleef het vanuit andere kameraden stil. Dit stilzwijgen heeft ongetwijfeld bijgedragen aan het feit dat het jaarverslag uiteindelijk met flinke meerderheid verworpen is. Een herschreven variant zal worden voorgelegd in november. Ook de jaarrekening zal op dat moment worden besproken, gezien het bestuur had verzaakt om de kascontrolecommissie de financiële stukken te versturen. Toch opmerkelijk voor een vereniging met een begroting van ruim twee ton.

Vervolgens kwamen de moties aan bod. In het stemadvies van Communistisch Platform werden de moties over openbare bestuursnotulen en die over inzage in financiën en aanstelling van een penningmeester aangeraden. Openbare bestuursnotulen bieden transparantie richting de leden over het handelen van de door hun gekozen bestuurders en zijn daarom essentieel voor een functionerende democratie. De noodzaak voor de tweede motie blijkt uit het feit dat ROOD de facto geen penningmeester en eigen rekening heeft. De ROOD rekening wordt volgestort door de SP als er geld nodig is, en ondertussen hebben zelfs bestuursleden nauwelijks inzicht in de inkomsten en uitgaven. Voor de leden is het gissen wie er daadwerkelijk de penningmeester is, op de ALV bleek dat de voorzitter zelf te zijn. Deze grove schending van de eigen statuten heeft jarenlang stand gehouden.

Deze moties zijn beiden aangenomen. Ook werd een motie aangenomen over een bestuursbeurs ter vergroting van de toegankelijkheid van het ROOD-bestuur voor werkende jongeren, en had het zittende bestuur een motie overgenomen over een budget voor activiteiten die niet slechts met activisme te maken hebben. Dit toont de rap dalende invloed van de activistische vleugel aan, die hier bij eerdere ledenvergaderingen mordicus tegen waren. Als laatste werd ook een motie overgenomen die ROOD-groepen een meer regionale functie geeft.

Toen volgden twee actuele moties naar aanleiding van de uitlatingen van Lilian Marijnissen over regeringsdeelname, die beide zijn aangenomen. Met name de tweede is hier relevant, omdat die oproept tot het openbaar uitspreken tegen elke vorm van regeringsdeelname, terwijl de eerste motie opriep om deze oproep intern te doen als ROOD richting het partbijbestuur. Als communisten verwelkomen wij deze ontwikkelingen, enerzijds in het kader van principiële oppositie en anderzijds vanwege de primeur op openbare discussie. De arbeidersklasse is gebaat bij open uitwisseling van ideeën en heeft het recht om de interne politiek van arbeidersorganisaties te kunnen volgen. Dat ROOD zich hiermee voor het eerst openbaar uitspreekt tegen de leiding van de SP kan een goed precedent zetten.

Hierna volgde het scholingsplan. Een scholingsplan kon worden ingediend naar aanleiding van de motie die opriep tot een scholingswerkgroep op de ALV van juni 2019 en de discussie daarover in een daaropvolgend politiek café.¹ Hoewel het instemmen met deze procedure uiterst controversieel was in het ROOD-bestuur, was de behandeling van het enige ingediende plan dat allerminst.² Het heeft ruim een jaar geduurd voordat het bestuur daadwerkelijk zo ver was om een scholingsplan democratisch uit handen te geven aan hun leden, en in de praktijk bleek dat vrijwel niemand commentaar had op het plan dat als enige ingediend was. Dit plan leunt op expliciet marxistische pijlers en is het met ruime meerderheid aangenomen. De tegenstemmen zonder inbreng waren een verdere indicatie van de sektarische en destructieve houding van sommigen.

Ten slotte de bestuursverkiezingen. Ook hier heeft het Communistisch Platform een stemadvies uitgebracht. Zoals te lezen viel in het stemadvies heeft Carlos als enige kandidaat algemeen bestuurslid een platform geschreven en heeft hij zich uitgesproken voor een sterke discussiecultuur, het uitvoeren van de scholingswerkgroep, het uitvoeren van de bestuursnotulenmotie en het bouwen aan een beweging die breekt met het kapitalisme. Daarom verdiende hij onze steun. Uiteindelijk is hij met de meeste stemmen van alle kandidaten verkozen.

Voor de voorzitters hebben we geen kandidaat gesteund en opgeroepen tot een blanco stem. Bastiaan verdiende, ondanks het feit dat hij een platform publiceerde, niet onze steun omdat hij met name op zoek was naar een manier om de onenigheid ‘uit te praten’ en weer eensgezind aan te slag te gaan waar, wij juist ingrijpende veranderingen willen. Arno presenteerde zich vorig jaar bij zijn verkiezing als dé kandidaat van de kritische linkerflank, en werd als eerste tegenkandidaat verkozen tot voorzitter. Afgelopen jaar zijn er, met name onder druk van aangenomen moties, een aantal verbeteringen doorgevoerd. Onder een voorzitter die loyaler aan de partijleiding was geweest was dit waarschijnlijk niet gebeurd. Er heeft echter wel een verschuiving plaatsgevonden in het laatste jaar. Waar de organisatie als geheel naar links lijkt te zijn opgeschoven, bewoog Arno nauwelijks mee. Hierdoor presenteerde hij zich deze keer vooral als de eenheidskandidaat, voor een voortzetting van de huidige koers. Dit valt nog het meest af te lezen uit het feit dat hij tot een dag van te voren geen platform had gepubliceerd, ondanks dat Bastiaan dat wel deed en ondanks dat dit hem meermaals gevraagd is en hij het meerdere keren heeft toegezegd. Met het publiceren van een platform ter linkerzijde van Bastiaan zou hij weer expliciet de kant moeten kiezen van de linkerflank. Het uiteindelijke ‘platform’ wat hij na aanhoudende druk de dag voor ALV online zette bevatte weinig inhoud en week niet significant af van de punten van Bastiaan.

Naast het ontbreken van een platform werd Arno’s voorzitterschap ook gekenmerkt door een incompetent, inactief bestuur en een vrijwel gehele ontransparante gang van zaken. Declaraties van leden werden niet betaald, de social media werd niet bijgehouden en vrijwel het gehele landelijke bestuur lag een tijd stil. Kritiek hierop, en op het falen om oplossingen te vinden voor de situatie, werden bureaucratisch van de hand gedaan door zowel de zittende voorzitter als andere bestuursleden. Verder heeft hij, in tegenstelling tot vorige voorzitters, zijn positie als ‘gast’ in het partijbestuur en op partijraad daadwerkelijk gebruikt om inbreng te leveren, maar was hij hier nauwelijks transparant over richting leden. Ook hierdoor konden we Arno niet steunen als voorzitterskandidaat.

Uiteindelijk hebben we opgeroepen tot een blanco stem. Een dergelijk stemadvies betekent niet dat we een destructieve houding hebben en de organisatie op willen blazen, noch dat we ons sektarisch opstellen en enkel kandidaten zouden steunen die ons volledige programma onderschrijven. Bij genoeg blancostemmen haalt geen van de kandidaten een meerderheid, met spoedige nieuwe verkiezingen als logisch gevolg. Dit is ook hoe het op het ALV is gegaan. Ondanks dat het bestuur eraan herinnerd moest worden dat je volgens de statuten zonder een absolute meerderheid geen winnaar aan kan wijzen in de eerste stemmingsronde, is er geheel volgens de statuten in drie rondes gestemd. Steeds was er een significant blok van blanco stemmers waardoor Arno pas in de derde ronde kon worden verkozen, zonder een meerderheid: hij kreeg 38 stemmen, Bastiaan 28 en 20 stemmen waren blanco. Een motie om in november nieuwe verkiezingen uit te schrijven haalde een ruime meerderheid.

Dit biedt kansen aan de linkerflank. Uit de resultaten van afgelopen ALV blijkt dat de activistische vleugel slechts een fractie van de invloed bezit die ze eerst had, en ROOD deels lijkt te hebben opgegeven. Het ontstane vacuüm kan worden opgevuld door kandidaten die de huidige linkerflank vertegenwoordigen. Wij moedigen het aan dat deze kandidaten zich melden in november. Daarnaast zou een dusdanig groot blok blanco stemmers kunnen leiden tot concessies van andere kandidaten. En zoals op afgelopen ALV te zien was, wordt er ook daadwerkelijk gebruik gemaakt van democratische kansen als deze zich voordoen. Het aannemen voor progressieve voorstellen en plannen, waarvoor wij als Communistisch Platform ook opgeroepen hebben, biedt ruimte voor ons en anderen van de kritische linkerflank om de komende maanden goed werk te kunnen verzetten. Ook wij zullen ons de komende maanden mengen in de mogelijkheden die er nu zijn ontstaan.

Het moge duidelijk zijn dat de SP-leiding er alles aan zal doen om dit te blokkeren en de behaalde overwinningen van de ROOD ALV zal proberen terug te draaien. Daarom vormt onze strijd in ROOD slechts een onderdeel van onze totale strijd: de strijd voor een communistische partij. Deze strijd vindt nu plaats bij het hoogste politieke orgaan van de arbeidersbeweing: de SP. Om ons als marxisten effectief te verzetten tegen de bureaucratische reactie die afgelopen ALV ongetwijfeld zal teweegbrengen, roepen wij nogmaals alle marxisten op om zich binnen de SP te verenigen in het Marxistisch Forum. De geboekte overwinningen binnen ROOD kunnen dienen als opmaat voor georganiseerd verzet tegen de rechtervleugel en de partijleiding van de SP.

Tot slot willen wij kameraden uitnodigen om op onze analyse van de ledenvergadering te reageren. We hopen op een vruchtbare, en kritische discussie over de weg voorwaarts. Alleen met kritische discussie kunnen we ROOD transformeren tot een marxistische organisatie die bij kan dragen aan de strijd voor een communistische partij.