De recente mediastorm rondom het Communistisch Platform heeft aardig wat losgemaakt. Arnout Hoekstra beweert hierbij dat wij een organisatie zijn die een burgeroorlog en geweld bepleit. In dit artikel willen wij de feiten rechtzetten en een andere blik bieden.
Afgelopen maandag zond Nieuwsuur een item uit over de heksenjacht in de SP tegen kritische leden. Zowel de leden als algemeen secretaris van de SP, Arnout Hoekstra, werden aan het woord gelaten om hun kant van het verhaal te belichten. In het item van Nieuwsuur werd een grote aandacht gevestigd op Communistisch Platform. Arnout Hoekstra karakteriseerde ons als geradicaliseerde zolderkamercommunisten die uit zijn op een gewapende burgeroorlog. De Telegraaf kopte zelfs dat wij al plannen hebben klaarliggen voor deze burgeroorlog.
Door deze media-aandacht worden de standpunten van het Communistisch Platform dus onder een extreem vergrootglas gelegd. Dit brengt dan ook de vraag naar voren of Communistisch Platform daadwerkelijk een geradicaliseerde groep is die plannen heeft voor een gewapende burgeroorlog.
Allereerst moet opgemerkt worden dat het partijbestuur dit standpunt nooit heeft gebruikt als daadwerkelijke onderbouwing van het royement van de 6 kritische SP leden. Het is een argument wat achteraf pas in deze discussie is terecht gekomen.
Bij deze discussie over geweld is het belangrijkste citaat wat wordt aangehaald: ‘Socialisten zijn tegen het leger en voor een bewapende bevolking.’ Daarnaast zegt het voorstelprogramma van Communistisch Platform: ‘Overal staan we aan de kant van de arbeidersklasse in de oorlogen, bovenal revolutionaire burgeroorlogen voor socialisme’.
Het is belangrijk om op te merken dat deze citaten niet op zichzelf staan. Op meerdere plekken in het programma en op de website zijn er opmerkingen te vinden over de wens voor een vreedzame overgang naar het socialisme en het gebruik van het parlement. We zijn voor verkiezingen, voor verkozen organen. Wie het voorstelprogramma leest zal merken dat het vol staat van voorstellen om de maatschappij sterk te democratiseren: vrijheid van informatie, regelmatige verkiezingen, tegen presidentiële structuren, voor lokale democratie etc.
De voorstellen van Communistisch Platform moeten daarom ook in die context worden gezien. De oproep voor een bewapende bevolking is dan ook geen oproep voor terreur of geweld, maar juist een oproep voor democratisering. Wij bepleiten dat het geweld niet meer een middel is van een beroepsleger met onverkozen en ontoerekenbare officieren. Daar tegenover zetten wij een model waarin de bevolking een onderdeel is van het leger en ook inspraak heeft over wanneer het leger wordt ingezet.
Hiermee streven wij naar het omvormen van het leger van een agressieve interventiemacht naar een middel voor daadwerkelijke verdediging. Een vorm van dit model kan gevonden worden in Zwitserland, nochtans geen communistische heilstaat, waar een groot deel van de bevolking onderdeel is van het leger door het militiesysteem en er maar een kleine laag beroepsmilitairen is.
Burgeroorlog?
Dan de citaten over revolutionaire burgeroorlog. Ook hier worden de zaken uit haar verband gerukt om kritische leden in de SP zwart te maken. Communistisch Platform is geen voorstander van burgeroorlog. Wij staan voor een vreedzame overgang naar het socialisme.
Maar wij zijn ons ook bewust van de geschiedenis, waarin de wens van gewone mensen voor sociale verandering vaak beloond is met repressie, moord en geweld.
In Nederland waren er plannen om de regering Drees omver te werpen met een staatsgreep vanuit het leger. Naar het schijnt zijn deze plannen door Wilhelmina zelf stopgezet. 1
In Chili in 1973 werd de democratisch gekozen linkse regering van Salvador Allende afgezet door het leger onder leiding van generaal Pinochet. Dit leidde tot een militaire junta die het land in de uitverkoop deed, en een sterk ondemocratisch repressief en moordzuchtig regime installeerde.
Of denk aan het gewapende verzet wat communisten van de CPN, maar ook het MLL-Front van Henk Sneevliet pleegden tegenover de nazi-bezetting tijdens de tweede wereldoorlog. Niemand zou ooit beweren dat dit niet gerechtvaardigd zou zijn.
In dergelijke situaties, waar democratische regeringen worden bestreden door militaire staatsgrepen of fascistische aanslagen pleiten wij inderdaad voor zelfverdediging vanuit de arbeidersklasse. Wanneer deze situaties leiden tot burgeroorlog, wat meermaals in de geschiedenis is gebeurd, kiezen wij de kant van de arbeidersklasse.
In deze context moeten de citaten over geweld, revolutie en burgeroorlog worden gezien. De beweringen dat wij plannen hebben klaarliggen voor een burgeroorlog zijn even lachwekkend als dat ze ongeïnformeerd zijn.
De hypocrisie van de SP
De SP-partijtop weet echter dondersgoed dat dit fabeltjes zijn. Zij ontkent dan zelf ook niet deze noodzaak. In 2008 zei toenmalig partijleider Agnes Kant nog: „Ik ben redelijk pacifistisch van inslag, maar niet dusdanig dat ik denk dat het nooit nodig is om geweld te gebruiken. Soms zul je moeten vechten om te voorkomen dat mensen op grote schaal worden vermoord.’’ 2
Ook deelt de SP nog regelmatig de foto van Jan Marijnissen met Nelson Mandela. Nelson Mandela die met zijn ANC een gewelddadige (en soms terroristische) strijd voerde tegen het verschrikkelijke Apartheidsregime in Zuid Afrika.
De argumenten vanuit de partijleiding zijn dus selectief en hypocriet. Bedoeld als bliksemafleider voor de bureaucratische misstanden die worden aangedaan aan kritische leden. Het echte geweld vindt plaats in de eigen partij.
Communistisch Platform is altijd open geweest over de eigen politiek. Hier hoort ook bij dat we eerlijk zijn over hoe we over geweld denken. Absolute geweldloosheid prediken enkel omdat geweld in de huidige maatschappelijke context onnodig en ongewenst is, zou in onze ogen opportunistisch zijn. We moeten juist goed nadenken over in welke gevallen geweld geoorloofd is, en in welke gevallen niet.
Wij stellen dat er in de huidige situatie absoluut geen plaats is voor revolutionair geweld in Nederland. Wij treffen geen voorbereidingen voor een dergelijke strijd, wij bewapenen noch onszelf noch anderen, en wij roepen zeker niet op tot een burgeroorlog. Wel stellen wij dat het te verwachten valt dat, naarmate links groeit, het vraagstuk van geweld steeds prangender wordt. Wij voorzien dat met de groei van links ook extreem-rechts niet stil zal blijven zitten. Zij zullen alles doen om zichzelf te bewapenen en delen van het politie-apparaat en de krijgsmacht voor zich te winnen. Hier moeten wij ons niet door laten verrassen. Dit moeten wij voor zijn.
Maar zelfs in een situatie waar geweld naar ons idee wel geoorloofd zou zijn, wil dit niet zeggen dat dan alles maar kan en mag. Mocht geweld uit zelfverdediging nodig zijn, dan willen wij dit onder democratische controle hebben. Wij zijn geen voorstanders van groepjes revolutionairen die uit eigenrichting de wapens grijpen. Wij zijn voorstanders van een militiesysteem, met een brede participatie die garandeert dat geen enkel groepje eigengerichte paramilitairen z’n zin kan doordrijven.
Dit soort nadenken over in welke situaties en met welke vorm wij eventueel geweld zouden accepteren maakt ons niet gewelddadig. Wij verlangen niet naar geweld, wij moedigen het niet aan, en wij streven het niet na. Wij zijn enkel realistisch.