Brede linkse partijen zijn een doodlopende weg

Links bewandelt al decennialang de weg van verraad. Een weg van deelname aan kapitalistische coalities, het wegcijferen van de eigen principes en het loslaten van klassepolitiek. Als leden van het Communistisch Platform zetten wij ons in voor het eenheidsproject van de Socialisten. Onze leden willen dit project zien slagen en denken dat dit op de lange termijn enkel kan door o.a een revolutionair programma aan te nemen.¹

Enkele kameraden binnen de Socialisten, zoals bijvoorbeeld de voormalig Europarlementariër Erik Meijer, zetten hier een alternatief tegenover: dat van een “breed-links” programma wat eenzelfde vorm van eenheid nastreeft als partijen zoals Syriza, Die Linke en Podemos. Om de discussie hierover naar een hoger niveau te tillen heeft onze Gus Ootjers een artikel vertaald van de trotskistische kameraden van LeftVoice.² In het stuk van Leftvoice wordt de strategie van een breed-linkse partij nastreven bekritiseerd en wij zien dit als een zinnig stuk om breder te delen. 

Dit betekent niet dat wij de visie van het artikel geheel delen. CP ziet, in tegenstelling tot de auteur, wél het belang van onderdeel zijn van een bredere organisatie als De Socialisten. Ook staat de auteur vrij afwijzend tegenover de Democratische Socialisten van Amerika (DSA) terwijl het succes van onze kameraden van de Marxist Unity Group laat zien dat er binnen die organisatie genoeg te winnen valt.³ Deze vertaalde tekst blijft echter een belangrijke bijdrage aan het politieke debat binnen de beweging. 

Van de Socialisten een partij maken met een breed-links programma zal het project niet groot maar eerder marginaal maken. Immers zijn er al verschillende partijen die zo’n programma en strategie hanteren, zoals de SP, Groenlinks, de PvdA en tot op zekere hoogte BIJ1. Juist een keuze voor een principieel, communistisch programma kan een succesvol kompas zijn voor een strijd tegen de heersende klasse in Nederland en Europa.  De Socialisten kan de komende tijd kiezen voor het geduldig uitbouwen van een revolutionaire partij of voor de afgrond van breed-linkse partijen. Laat de geschiedenis de weg wijzen! 

“Broad Left Parties Are A Dead End” van Nathaniel Flakin, vertaald door Gus Ootjers

Nooit eerder hebben zoveel mensen in de Verenigde Staten zich als socialist geïdentificeerd. Paradoxaal genoeg ontbreekt er voor deze miljoenen mensen een eigen socialistische partij. De grootste socialistische organisatie in de Verenigde Staten, de DSA, voert campagne voor en heeft kandidaten die deel uitmaken van een kapitalistische en imperialistische partij.

Als revolutionaire socialisten moeten we alles in het werk stellen om brede lagen van arbeiders en jongeren te bereiken met onze ideeën. Hoe kunnen we dat het beste doen? Eén idee dat al vele jaren de ronde doet, is het idee om “brede linkse partijen” op te richten die verschillende linkse stromingen samenbrengen – reformisten en revolutionairen (en soms zelfs burgerlijke nationalisten). Dit idee werd gepresenteerd door het Verenigde Secretariaat van de Vierde Internationale (USec) op hun congres in 2003, waar ze opriepen tot “brede antikapitalistische partijen.”⁵

Tijdens een online bijeenkomst op 25 september over “Building the Revolutionary Left Today” concentreerde de inbreng van het Tempest Collective in de Verenigde Staten zich op dit voorstel. Sprekers kwamen van de Socialistische Arbeidersbeweging (MST) uit Argentinië en Anticapitalistas uit Spanje. Natalia Tylim, die namens Tempest sprak, riep op tot de opbouw van revolutionaire organisaties en tegelijkertijd “het opbouwen van bredere formaties.” Tylim vervolgde: “We denken dat het een vergissing is om de ervaringen met brede partijen in één klap te verwerpen.”

We zijn het er zeker over eens dat de breed linkse partijen die de afgelopen 10 of 20 jaar zijn ontstaan meer verdienen dan een enkele klap! Heel even vertegenwoordigden neoreformistische partijen zoals Syriza in Griekenland en Podemos in Spanje de hoop van een generatie die volwassen werd terwijl het kapitalisme in een constante crisis verkeerde. Maar deze partijen sloten zich al snel aan bij kapitalistische regeringen en verraadden hun aanhangers – wat leidde tot teleurstelling, demoralisatie en depolitisering.

Linkse dekmantel voor reformisme

Op de Tempest-conventie in 2021 gaf Aaron Amaral een lezing over “Vier verschillende benaderingen van revolutionaire organisatie.”⁶ In dit model zijn de vier benaderingen: 1) electoralisme; 2) basis bouwen; 3) sektarisme; 4) breed links. Omdat we het over het algemeen eens zijn met Tempest in onze afwijzing van model één en twee, willen we graag met elkaar in discussie gaan over de punten drie en vier. Voor Marx was er sprake van sektarisme wanneer socialisten zich richtten op datgene wat hen scheidde van de bredere arbeidersbeweging.⁷ Is het dan “sektarisch” voor socialisten om het doel van een breed linkse partij die hervormers en revolutionairen verenigt af te wijzen?

Voor Amaral kan een “volledige verwerping” van de “brede partij-experimenten van de laatste decennia” alleen maar leiden tot “steriel propagandisme.” De kameraad noemt geen namen, maar linkt wel naar een artikel op Left Voice over het falen van Syriza en Podemos.⁸ Maar wat wordt er dan verstaan onder “volledige afwijzing”? Als een neoreformistische partij in staat is om vele duizenden jongeren te politiseren en te enthousiasmeren, zijn we het er – natuurlijk – over eens dat revolutionairen zich tot hen moeten verhouden. Dit betekent samen strijden voor de rechten van de arbeidersklasse en onderdrukten, zij aan zij met leden en zelfs leiders van neoreformistische partijen. Maar dit soort eenheid in actie vereist niet dat we ons aansluiten bij partijen waarvan het uitdrukkelijke doel is om de kapitalistische staat te besturen.

We kunnen samenwerken en in debat gaan met leden van Syriza, Podemos en soortgelijke formaties. We kunnen zij aan zij staan met leden van reformistische organisaties in protesten voor abortusrechten⁹ of in de vakbondsstrijd.¹⁰ Maar we kunnen en moeten ook absoluut duidelijk maken dat we een radicaal andere strategie hebben dan reformisten, die proberen verkiezingen te winnen, coalities te vormen en toe te treden tot de regering van een kapitalistische staat. ¹¹ 

Zowel Syriza als Podemos bevatten revolutionaire socialistische groeperingen die deze nieuwe partijen hielpen opbouwen – om ze vervolgens bezuinigingsmaatregelen te zien toepassen tegen hun eigen kiezers. Dit komt doordat dergelijke partijen nooit gebaseerd waren op de politieke onafhankelijkheid van de arbeidersklasse ten opzichte van de kapitalisten en haar staten. Als gevolg daarvan kunnen ze niet profiteren van oplevingen in de klassenstrijd – de leiders presenteren zichzelf voortdurend als potentiële bestuurders voor de heersende klasse. Dit soort ervaringen kan de jongeren die hun hoop op zulke projecten hadden gevestigd alleen maar demoraliseren.

Een “breed linkse partij” is uiteindelijk een eufemisme: het betekent een partij die reformisten en revolutionairen verenigt. Maar om nauwkeuriger te zijn, hebben we het over reformistische partijen die steun krijgen van revolutionairen. Hoewel we geloven dat revolutionairen kunnen deelnemen aan allerlei overgangsformaties, moeten we duidelijk zijn over ons doel: vechten voor een revolutionaire partij die het reformisme en de bureaucratieën die het in stand houden, verwerpt. Dit sluit dus bij voorbaat elke vorm van langdurige politieke steun aan de reformistische ministers in spé uit.

Dit klinkt misschien allemaal abstract. Laten we daarom deze twee Europese casussen in detail bekijken, voordat we verder gaan met twee andere casussen in Amerika en Argentinië.

Griekenland

Syriza groeide uit tot een belangrijke kracht in een periode waarin de arbeidersklasse in Griekenland tientallen algemene stakingen organiseerde tegen het bezuinigingsbeleid dat werd opgelegd door de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds. De leider van de partij, Alexis Tsipras, beloofde dat een “linkse regering” een einde kon maken aan de bezuinigingen door bij verkiezingen te winnen – en dat zonder de noodzaak van een strijd van de arbeidersklasse die verder ging dan eendaagse stakingen. Syriza was altijd een electoraal apparaat zonder massalidmaatschap. Zelfs toen het de grootste partij in Griekenland was, had het nooit meer dan 30.000 papieren leden, met een minimale aanwezigheid op straat. De enige actie die de partij voorstelde aan haar aanhangers was stemmen.

Syriza won de verkiezingen en vormde in 2015 een regering, samen met de extreemrechtse partij ANEL (Onafhankelijke Grieken). Hun pogingen om een betere deal te sluiten met de Trojka – de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het IMF – mislukten al snel. Uiteindelijk implementeerden ze dezelfde bezuinigingsmaatregelen die ze hadden moeten tegenhouden. Dit betekende niet alleen aanvallen op de levensstandaard en arbeidsrechten van de arbeidersklasse in Griekenland – maar ook een historische klap voor het moreel van de arbeiders, dat zich nog steeds niet heeft hersteld van dit verraad.

Wat gebeurde er met de revolutionaire socialisten die deel uitmaakten van Syriza en de partij aan de macht hielpen? De trotskistische groep Arbeiders Internationalistisch Links (DEA) maakte deel uit van SYRIZA sinds haar oprichting.¹² DEA won twee zetels in het parlement als onderdeel van de SYRIZA-lijst. Deze twee stemden voor de coalitieregering met ANEL.

Een half jaar lang voerde de SYRIZA-regering verschillende bezuinigingsmaatregelen door. In het kabinet zaten vertegenwoordigers van SYRIZA’s linkervleugel zoals Panagiotis Lafazanis. Hij werd als minister van energie en mijnbouw verantwoordelijk voor een aantal milieuvernietigende projecten die door de politie werden verdedigd. Het was pas na een half jaar van verraad dat de linkervleugel van SYRIZA, inclusief DEA, zich afsplitste.

Ze vormden een nieuwe partij, Volkseenheid (LAE), maar waren al hun geloofwaardigheid als linkse partij kwijt. Hun belangrijkste programmatische eis, ver van enige vorm van socialistische verandering, was om uit de Euro te stappen en een nieuwe nationale muntstaat te creëren – wat voor de arbeiders een ander soort bezuinigingen zou betekenen. LAE zakte voor zijn eerste electorale proef, ze behaalden minder dan 3 procent van de stemmen en zijn sindsdien spoorloos verdwenen. [noot van de vertaler: sinds het verschijnen van dit artikel deed LAE mee aan de twee verkiezingen in Griekenland in 2023 in een electoraal verbond met Varoufakis’ MeRA25. De electorale samenwerking haalde in deze twee verkiezingen 2,63% en 2,5% van de stemmen en beide keren geen zetels] De laatste keer dat iemand Lafazanis zag, steunde hij chauvinistische demonstraties tegen Macedonië.

Het probleem was niet dat Tsipras en zijn ministers niet goed genoeg hadden onderhandeld met de Trojka, of dat ze gewoon slechte mensen waren (ook al waren ze dat wel). Het probleem was dat ze altijd een strategie hadden die gebaseerd was op het sluiten van akkoorden met het kapitaal en het indammen van de klassenstrijd – dit was de basis van hun verkiezingscampagne. Het was onmogelijk om deze campagne te steunen en tegelijkertijd een totaal andere strategie te verdedigen.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat DEA, ondanks het feit dat ze zeker een aardige rit hebben gemaakt in de achtbaan van het reformisme, met minder materiële krachten dan voorheen uit deze hele affaire is gekomen. Misschien heeft deze kleine groep wat bekendheid verworven door in de voetsporen te treden van een reformistische partij – maar ze konden zich niet distantiëren van het verraad van SYRIZA en de verrotte politiek van LAE. In het geval van Griekenland kunnen we dus zeggen dat steun voor het neoreformisme actief schadelijk was voor revolutionaire organisaties.¹³

Spaanse staat

Podemos in Spanje volgde een vergelijkbare koers. De nieuwe linkse partij werd in 2014 gelanceerd door universitair hoogleraar Pablo Iglesias. Het was een poging om de onvrede onder jongeren, die was losgebarsten op de grote stadspleinen met de 15M-beweging en de strijdkreet “ze vertegenwoordigen ons niet”, te kanaliseren naar het parlement. Iglesias was duidelijk dat zijn strategie altijd gebaseerd was op het bereiken van een parlementair akkoord¹⁴ met de neoliberale sociaaldemocratische partij van Spanje. De partij was nooit bedoeld om een rol te spelen in de klassenstrijd – het was een ” verkiezingsmachine”.

Om vanuit het niets een partij op te richten, kreeg Iglesias waardevolle organisatorische hulp van een groep genaamd Anticapitalistas, verbonden aan de USec van de Vierde Internationale. Binnen slechts een paar jaar was Podemos in staat om verschillende grote gemeenteraden in handen te krijgen, waaronder die van Madrid en Barcelona. In 2019 stapte Podemos in een samenwerkingsverband met de Communistische Partij en Verenigd Links in de Spaanse regering als junior partner van de sociaaldemocratie.

Iglesias, die ooit de “politieke kaste” had bekritiseerd, werd vicepremier van een imperialistische staat. Deze regering is verantwoordelijk voor een reeks militaire interventies, voor het voortzetten van de nationale onderdrukking van het Catalaanse volk en voor het uitzetten van talloze werkende mensen uit hun huizen – een heel normale neoliberale regering met een “linkse” dekmantel. De Anticapitalistas verlieten Podemos kort voordat de partij toetrad tot de nationale regering in 2019. Maar ze organiseerden geen revolutionaire breuk. Integendeel: Anticapitalistas-leider Teresa Rodriguez verscheen naast Iglesias in een video waarin ze aankondigden wat door de burgerlijke pers een “vriendschappelijke scheiding” werd genoemd.¹⁵

Andreu Coll, die namens Anticapitalistas sprak op de Tempest bijeenkomst, beweerde dat Anticapitalistas sterker was geworden door een partij op te bouwen die nu het Spaanse imperialisme helpt besturen. Maar is dit waar? Als we kijken naar demonstraties, stakingen, openbare evenementen, etc., lijkt Anticapitalistas hun strijdkrachten niet te hebben uitgebouwd sinds de dagen van vóór Podemos, toen ze nog Izquierda Anticapitalista heetten. Coll zei dat publieke figuren als Rodriguez en Miguel Urbans meer aandacht krijgen in de burgerlijke pers. Dat is zeker waar – maar staan deze figuren niet vooral bekend als vrienden van de neoliberale minister Iglesias? Zo kunnen we ook zeggen dat de Democratische Socialisten Amerika (DSA) in de Verenigde Staten een aantal zeer bekende leden heeft – maar de vraag is: waar staan ze om bekend?

In de Spaanse staat vestigde een generatie jongeren haar hoop op Podemos – en Podemos stelde hen wreed teleur. Dit is de context waarin extreemrechtse fenomenen zoals Vox kunnen groeien. De mislukkingen van het neoreformisme stellen partijen als Vox in staat om zichzelf te presenteren als het enige alternatief voor een “links” establishment. Met andere woorden, breed linkse partijen zijn niet alleen een doodlopende weg voor socialisten, maar kunnen ook een pad openen voor extreem rechts.

Laten we nu eens kijken naar twee soortgelijke ervaringen uit Argentinië en Amerika.

Argentinië

Als we het hebben over links in Argentinië, zullen socialisten hopelijk denken aan het Front van Links en Arbeiders (FIT). Deze trotskistische coalitie kan duizenden mensen op straat mobiliseren – haar leden leiden de strijd van precaire arbeiders, universiteitsstudenten en arme mensen zonder huisvesting – inclusief stakingen die eindigden met fabrieksbezettingen en productie onder arbeiderscontrole.

Ook kreeg het FIT 1,3 miljoen stemmen¹⁶ bij de laatste nationale verkiezingen en behaalde het vier zetels in het nationale congres, en dat onafhankelijk van welke burgerlijke partij dan ook. Wij van Left Voice hebben lang betoogd¹⁷ dat het FIT een inspirerend model is, dat laat zien hoe socialisten zich kunnen verenigen op basis van klasse-onafhankelijkheid: we kunnen miljoenen mensen bereiken en toch onafhankelijk blijven van burgerlijke en reformistische krachten. (Het FIT kwam nooit in de buurt van de verkiezingsresultaten van neoreformistische partijen. Maar dat is juist omdat het FIT niet streeft naar een parlementaire meerderheid. De trotskisten willen een leidende rol spelen in de klassenstrijd).

Het FIT is geen breed linkse partij, er zitten geen reformisten bij. Maar er was wel een brede linkse partij in Argentinië die belangrijke lessen kan bieden over de beperkingen van een dergelijk project. Twee decennia geleden, ten tijde van de economische ineenstorting van Argentinië in december 2001, die leidde tot een opstand die bekend stond als de “Argentinazo”, was de Socialistische Arbeidersbeweging (MST) de grootste trotskistische organisatie in het land. Vandaag de dag zijn de krachten van de MST sterk uitgedund en is het de op twee na grootste organisatie in de FIT-U coalitie. Van de vier trotskisten in het nationale congres zijn er drie van de Partij van Socialistische Arbeiders (PTS, de zusterorganisatie van Left Voice) en één van de Arbeiderspartij (PO). Nul zijn er van de MST.

Er zijn veel redenen voor de neergang van het MST, maar de meest relevante voor deze discussie is de “brede linkse partij” die ze in 2007 hielpen oprichten: Proyecto Sur. Deze nieuwe partij werd geleid door liberale boegbeelden zoals de filmregisseur Pino Solanas, maar de vaste activisten voor deze niet-socialistische partij kwamen uit twee socialistische groepen: het MST en het maoïstische PCR. Proyecto Sur had een paar electorale successen in de eerste jaren, maar liet haar linkse profiel steeds meer varen en ging op in het mainstream liberalisme.

In de sterk gepolariseerde Argentijnse samenleving werden de boegbeelden van Proyecto Sur uiteindelijk gecoöpteerd door de twee belangrijkste kampen van de bourgeoisie. De meesten kwamen terecht in de centrumlinkse regering van Cristina Kirchner – een paar in de rechtse regering van Mauricio Macri. Daarom maakte het MST geen deel uit van het Front van Links en Arbeiders (FIT) toen het in 2011 werd opgericht. Pas toen Proyecto Sur effectief ineenstortte, ontdekte het MST het principe van klasse-onafhankelijkheid.¹⁸

Nadat Proyecto Sur instortte, verschoof het MST enigszins naar links. Er was geen brede linkse partij om te ondersteunen en het FIT had veel succes met een programma voor klasse-onafhankelijkheid. De MST sloot zich uiteindelijk aan bij de FIT om in 2019 de FIT-U te vormen, nadat ze hun overgebleven coalities met “progressieve” en populistische burgerlijke krachten op lokaal niveau hadden moeten opgeven. Argentinië is waarschijnlijk het meest dramatische voorbeeld van hoe een brede linkse partijstrategie socialisten ervan heeft weerhouden om een eenheid te smeden op basis van klasse-onafhankelijkheid.

Verenigde Staten

In de Verenigde Staten is er deze eeuw niets geweest dat leek op een brede linkse partij. Het dichtst hierbij in de buurt komt misschien de Democratic Socialists of America (DSA), een grote socialistische organisatie met veel verschillende stromingen. Maar de DSA is geïntegreerd in een burgerlijke partij en lijkt daarom in niets op Syriza, Podemos of soortgelijke projecten. Voor de duidelijkheid: brede linkse partijen bieden geen klasse-onafhankelijkheid – ze hebben programma’s die oproepen om zich te verenigen met sectoren van de bourgeoisie. Maar op zijn minst zijn ze organisatorisch onafhankelijk van de partijen van de heersende klasse, zelfs als ze politiek niet onafhankelijk zijn. De DSA zou moeten breken met de Democratische Partij om ook maar iets van een brede linkse partij te zijn.

Het onlangs losgebarsten schandaal van DSA Congresleden die de kant van de Biden regering kozen door een contract aan de nationale spoorwegvakbonden op te leggen,¹⁹ heeft tot een zekere crisis binnen de organisatie geleid. Veel leden zetten vraagtekens bij deze stakingsbrekende maatregel, en meer in het algemeen bij het nut van aansluiting bij de Democratische Partij. Dit betekent dat het belangrijker dan ooit is voor revolutionaire socialisten om te pleiten voor een politieke en organisatorische breuk met alle burgerlijke partijen.

Een andere Amerikaanse ervaring die breed en links leek was de steun aan de Green Party door veel Amerikaanse socialisten in de periode van eind jaren negentig tot 2016. De strategische hypothese was dat de Green Party kon worden omgevormd tot een breed linkse partij, en uiteindelijk tot een daadwerkelijk socialistische partij vanuit de arbeidersklasse.

Vanaf 2000 voerden de Internationale Socialistische Organisatie (ISO) en Socialist Alternative (SAlt) enthousiast campagne voor de presidentskandidaat van de Green Party. Ralph Nader, een pleitbezorger van consumentenrechten en een criticus van de macht van het bedrijfsleven, inspireerde een klein deel van de jongeren die genoeg hadden van de twee burgerlijke partijen. Toch was hij altijd expliciet in zijn steun voor het kapitalisme, en zijn partij was gebaseerd op activisten uit de middenklasse, zonder  verbinding met de arbeidersbeweging.²⁰

Na zijn nederlaag in 2000, toen veel van zijn aanhangers dachten dat ze George W. Bush onbedoeld hadden helpen winnen, is Nader naar rechts opgeschoven. De Green Party bracht steeds meer beschamende kandidaten naar voren zoals Cynthia McKinney en Jill Stein, die niets met socialisme te maken hadden. Toch bleven de ISO en de SAlt campagne voor hen voeren – ook al gaven vooraanstaande leden privé toe dat dit alleen was omdat ze vonden dat ze wel op iemand moesten stemmen.

Toen Bernie Sanders zijn kandidatuur aankondigde voor de voorverkiezingen van de Democratische Partij in 2016, kreeg hij veel meer steun dan wie dan ook, inclusief hijzelf, had verwacht. Dit betekende een dilemma voor de ISO en SAlt: ze hadden altijd het socialistische principe verdedigd om geen Republikeinen of Democraten te steunen. Maar nu ze campagne hadden gevoerd voor Ralph Nader en zelfs voor Jill Stein, waarom dan niet ook voor Sanders? Hij had dezelfde reformistische politiek als de Groenen, maar was eigenlijk iets radicaler en veel populairder. De principiële oppositie tegen de Democratische Partij was een lege huls.

SAlt draaide hun aloude standpunt om en royeerde daarbij enkele honderden leden. Met hun #BernTurn begonnen ze campagne te voeren voor progressieve Democraten. De ISO stortte in 2019 in, dus het is moeilijk te zeggen hoe hun politiek zich zou hebben ontwikkeld. Hun leiderschap was terecht tegen Sanders, maar ze hadden zichzelf tandeloos gemaakt met hun steun voor “Groene” burgerlijke kandidaten. Een aantal van die voormalige ISO-leiders hebben zich sindsdien uitgesproken voor sociaaldemocraten binnen de Democratische Partij.

Een Groene Partij was nooit een optie voor socialisten. Zoals is gebleken in elk land waar Groene Partijen succesvol zijn geweest,²¹ zijn het geen instrumenten om de massa’s dichter bij het socialisme te brengen – het zijn op zijn best instrumenten om socialisten in de burgerlijke politiek te trekken.

In de Verenigde Staten moeten socialisten vechten voor meer dan alleen een “derde partij”. Breken met de Democraten en Republikeinen is een essentiële stap, maar volstrekt onvoldoende als programma – vraag maar aan Ross Perot of Pat Buchanan! Socialisten zouden moeten pleiten voor een arbeiderspartij die vecht voor het socialisme. Zo’n partij draait niet om het winnen van het grootste aantal stemmen. In plaats daarvan gaat een arbeiderspartij over het verenigen van onze inspanningen met een strategie om het kapitalisme te verslaan. Dat houdt ook deelname aan verkiezingen in – maar alleen als een manier om revolutionaire facties binnen de arbeidersklasse op te bouwen, om miljoenen mensen in de strijd te kunnen leiden.

Een oproep tot klasse-onafhankelijkheid

We zouden nog veel meer voorbeelden kunnen noemen waar de strategie van brede linkse partijen weinig meer is geweest dan een excuus om een reformistische regering van een kapitalistische staat te steunen: Brazilië, Portugal, Denemarken, enz.²² Maar in plaats van dit artikel nog langer te maken, kunnen we zeggen dat het rapport van de breed linkse partijen bedroevend is – zowel voor de arbeidersklasse als geheel, als voor het revolutionair socialisme.

Socialisten moeten breken met deze mislukte strategie. We moeten niet pleiten voor eenheid met reformisten in de vorm van brede linkse partijen. Kameraad Amaral van Tempest zou kunnen zeggen dat dit ons zou veroordelen tot “steriel propagandisme” en isolatie van echte politieke strijd. Maar wij denken niet dat dit het geval is. Er is een golf van activiteit onder de arbeidersklasse in de Verenigde Staten en “Generation U”²³ maakt zich weinig illusies over de stakingsbrekers²⁴ van de Democratische Partij. Dit is het moment om te ageren voor een arbeiderspartij die vecht voor de politieke onafhankelijkheid van de arbeidersklasse – niet om reformistische bondgenoten te zoeken om een partij op te bouwen die de kapitalistische staat wil besturen.Onze beperkte ervaringen als kleine publicatie, relatief nieuw aan de linkerkant van de VS, wijzen in dezelfde richting: we hebben het initiatief kunnen nemen voor grote demonstraties²⁵ en stakingen ter verdediging van abortusrechten – samenwerkend met kameraden van Tempest, SAlt, de DSA, en vele andere organisaties. Consequent verzet tegen Sanders, de Democraten, de Green Party en het reformisme is geen belemmering om deel uit te maken van brede mobilisaties.

Neoreformistische partijen zijn niet het enige middel om socialisten te verenigen. Het Front van Links en Arbeiders (FIT) in Argentinië heeft laten zien dat verschillende socialistische groepen zich kunnen verenigen op basis van klasse-onafhankelijkheid: in plaats van te streven naar het besturen van de kapitalistische staat, is het doel van het FIT een arbeidersregering. Dit model is het meest succesvol in Argentinië, maar niet alleen daar. In Chili bijvoorbeeld vormden socialistische groepen een Front voor de Eenheid van de Arbeidersklasse (FUCT)²⁶ om een socialistische oppositie te vormen tegen de regering van Gabriel Boric, die zijn aanhangers verraadde zodra hij aan de macht kwam.²⁷ Vergelijkbare revolutionaire socialistische projecten zijn gelanceerd in Mexico (FIA)²⁸ en Brazilië (PSR).²⁹

Een arbeiderspartij die strijdt voor socialisme zal niet opgebouwd worden door verschillende groepen socialisten simpelweg onder dezelfde vlag te verenigen. Maar zo’n tactiek kan nuttig zijn om een onafhankelijk socialistisch programma zichtbaar te maken op nationaal niveau. Socialisten kunnen zich verenigen op basis van klasse-onafhankelijkheid – en dat is precies waar we de kameraden van Tempest en andere socialisten toe oproepen. Dit zal niet gemakkelijk zijn in de Verenigde Staten, met zijn ongelooflijk ondemocratische wetten en vrij zwakke socialistische traditie. Maar we kunnen de eerste stappen zetten door socialisten samen te brengen om te ageren voor een arbeiders-, antikapitalistisch en socialistisch alternatief, zonder de vele politieke verschillen die we hebben te verbergen.

Hoewel dit moeilijk is, is het toch veel realistischer dan het oprichten van de zoveelste breed linkse partij samen met reformisten en hopen dat het niet leidt tot de zoveelste catastrofe. In plaats van eenheid te zoeken met reformistische bureaucraten en “Groene” kapitalisten, zou het doel een arbeiderspartij moeten zijn die vecht voor het socialisme.

____________________________________________________________________________________

Het Communistisch Platform verschaft kameraden uit alle hoeken van de socialistische beweging de mogelijkheid van communisme.nu gebruik te maken om discussie te voeren. Tenzij anders vermeld zijn gepubliceerde artikelen en brieven daarom niet per se representatief voor de opvattingen van het Communistisch Platform.