Hulpmiddel bij scholing
Hulpmiddel bij scholing

Hulpmiddel bij scholing

Inzender: Willem de Vroomen

Het volgende kan een hulpmiddel zijn bij scholing. Het is een schematische en simpele samenvatting van de marxistische kijk op de geschiedenis. Niet om uit het hoofd te leren, maar als een begin om de richting van denken te bepalen:

Socialisme, de volgende stap.
De vooruitgang van de mensen en van de maatschappij berust op de ontwikkeling van de productiemiddelen, gekoppeld aan de vaardigheden van de mensen om er gebruik van te maken. Die mate van ontwikkeling van productiemiddelen en menselijke vaardigheden noemen we de stand van de productiekrachten op een bepaald moment. Tegelijkertijd is er een ontwikkeling in de maatschappelijke verhoudingen waarin de productie plaats vindt: de productieverhoudingen. Die productieverhoudingen zijn in laatste instantie eigendomsverhoudingen, klassenverhoudingen, gebaseerd op het al dan niet bezitten van productiemiddelen.

De productieverhoudingen noemen we ook wel de onderbouw van de maatschappij. Op die onderbouw is de maatschappelijke bovenbouw gebaseerd: recht, filosofie, godsdienst, economie, sociologie, kortom de heersende ideologie. Als de onderbouw verandert, verandert na verloop van tijd ook de bovenbouw.

De stand van de productiekrachten samen met de daaraan gekoppelde productieverhoudingen noemen we de productiewijze. In de laatste twee eeuwen is er in steeds grotere delen van de wereld de kapitalistische productiewijze, in de Middeleeuwen was er de feodale productiewijze, daarvóór de productiewijze gebaseerd op slavernij.

De schokkende ingrijpende overgangen van de ene productiewijze naar de andere vinden plaats op momenten in de menselijke geschiedenis wanneer de verdere ontwikkeling van de productiekrachten niet meer tot stand kan komen binnen de bestaande productieverhoudingen.

De huidige kapitalistische organisatie van de productie (de kapitalistische productiewijze) is een hinderpaal geworden voor verdere maatschappelijke ontwikkeling op wereldschaal. In plaats van echte vooruitgang is er sprake van ongelijkheid, werkeloosheid, onzekerheid, armoede, onveiligheid, terrorisme en bedreiging van natuur en milieu.
Daarom staat de wereld aan de vooravond van een belangrijke stap vooruit in de maatschappelijke ontwikkeling. Technologie en productie zijn zo ver gevorderd dat het mogelijk is alle mensen op aarde een redelijk en veilig bestaan te verschaffen. De tijd is rijp voor een stap vooruit naar een socialistische samenleving.


Het Communistisch Platform verschaft kameraden uit alle hoeken van de socialistische beweging de mogelijkheid van communisme.nu gebruik te maken om discussie te voeren. Tenzij anders vermeld zijn gepubliceerde artikelen en brieven daarom niet per se representatief voor de opvattingen van het Communistisch Platform.

Als je wil reageren, mail dan naar redactie@communisme.nu

Gepubliceerd op: 22 april 2021